Smart Contract Nedir?

Smart Contract Nedir?

Smart Contract Nedir? Blockchain, değer alışverişini işlemek ve verileri değişmez bir defterde depolamak için yüksek derecede güvenli ve güvenilir bir ağ olarak tanımlanmaktadır. Blok zincirler, Bitcoin gibi yeni parasal araçlar üretirken, akıllı sözleşmeler olarak bilinen koşullu dijital anlaşmaları güçlendirmede daha geniş uygulamalara sahiptir. Bu yazıda şunları inceleyeceğiz;

• Standart Sözleşmelerle İlgili Sorunlar
• Akıllı Sözleşme Nedir?
• Akıllı Sözleşmeler Neden Değerlidir?
• Akıllı Sözleşmeler Nerelerde Kullanılabilir?
• Akıllı Sözleşmelerin Dezavantajları Nelerdir?

Standart Sözleşmelerle İlgili Sorunlar

Sözleşmeler günümüz toplumunda çok yaygın olmasına rağmen, hemen hemen hepsi aynı sorunlardan muzdariptir; oluşturmaları yavaş, uygulanması zor ve çoğu zaman özneldir – hatta bazıları kasıtlı olarak belirsiz veya yanıltıcı olmak için yazılmıştır.

Anlaşmazlıklar: Bir anlaşmazlığın sonucunu görmek haftalar, aylar ve hatta belki yıllar alabilir; bu hem son derece zahmetli hem de pahalıdır.

Bir anlaşmazlığı bu şekilde çözmenin potansiyel olarak binlerce dolara mal olabileceği göz önüne alındığında, bu, düşük değerli düzenlemeler için sözleşmelerin uygulanmasını ekonomik hale getirmez.

Üçüncü Şahıslar: Sözleşmeler genellikle uygulanabilir olması için üçüncü tarafların katılımını gerektirir. 

Sonuçta, üzerinde anlaşmaya varılan bir fiyattan bir ev satın almak için bir sözleşmeniz varsa, o zaman satıcı sözleşmeden geri adım atarsa, sorunu çözmek için uygun yasal yolları izlemeniz gerekir ve muhtemelen bu süreçte aracılara ödeme yaparsınız.

Dedikleri gibi, sözleşme anlaşmazlıklarını çözmenin genellikle basit bir yolu yoktur.

Sahtecilik: Sık sık olmasa da, sözleşmeler tahrif edilebilir, değiştirilebilir veya yok edilebilir – bunların tümü olağanüstü derecede pratik değildir veya tespit edilmesi zordur.

Hiç kopya olmadığında, bu, sözleşmeyi etkili bir şekilde işe yaramaz hale getirir ve insanların sözleşmeler yaptığı ve en azından geçici olarak ondan kurtulduğu durumlar olmuştur.

Bu sorunlara karşı çıkmak amacıyla ortaya çıkan sistem ise; Akıllı Sözleşmelerdir.

Sözleşmeler hayatımızı kolaylaştırmak için tasarlanmışsa? Bunları uygulamak neden bu kadar zor? Elbette daha iyi bir yol var…

Başlıktan da anlaşılacağı üzere bunun çözümü elbette Akıllı Sözleşmeler. Sadece finans dünyasını değil, yeryüzündeki hemen hemen her sektörü kapsıyor.

En basit haliyle, akıllı sözleşmeler, üzerinde anlaşmaya varılan bir dizi şartı otomatik olarak yürütmek için kullanılan kod parçacıklarıdır.

Normal bir sözleşme gibi, bir sözleşmeye dahil olan herkesin kendilerinden tam olarak ne beklendiğini bilmesini sağlamak için akıllı bir sözleşme kullanılır ve tüm tarafların yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlamak için kullanılır. Bitcoin ve Ethereum’un arkasındaki aynı teknoloji olan blok zinciri kullanılarak inşa edildiler ve anlaşmalar ve bunların nasıl uygulandıkları hakkında düşünme şeklimizde devrim yaratıyorlar.

Akıllı Sözleşme Nedir?

Dijital sözleşmeler, İnternet üzerinde yürütülen elektronik olarak imzalanmış sözleşmelerdir. Örneğin, sürücü, Uber’in hüküm ve koşullarını “Kabul Et”e tıklayarak, varış noktasına teslim edildiğinde sürücüye ödeme yapmayı kabul eder. Veya bir satın alma işlemini onayladığınızda ödediğiniz transfer ücreti ve ağ komisyonu kesilir. Onaylayarak bu sözleşmeyi kabul etmiş sayılırsınız.

Çoğu akıllı sözleşme, birbirini tanımayan iki tarafı içerir ve her iki katılımcının da taahhütlerini yerine getirmeme riskini beraberinde getirir. Bu karşı taraf riskini çözmek için, dijital sözleşmeler genellikle sözleşmenin şartlarını güvenilir bir şekilde uygulayabilen daha büyük kar amaçlı şirketler tarafından barındırılır ve yürütülür. Bu dijital sözleşmeler, doğrudan bir kullanıcı ile büyük bir şirket arasında olabilir veya iki kullanıcı arasında güvenilir bir aracı olarak hareket eden büyük bir şirketi kapsayabilir. Bu dinamik, aksi takdirde böyle bir riski üstlenmeyecek birçok sözleşmenin var olmasına izin verirken, aynı zamanda daha büyük kâr amaçlı şirketlerin sözleşmeler üzerinde muazzam bir kontrol uyguladığı durum yaratır.

Şu anda önemli olarak tabir ettiğimiz herhangi bir işe giriştiğimizde kesinlikle bir sözleşmeye ihtiyacımız vardır.

Bu, mülkiyet devri, genel iş sözleşmeleri, ifşa etmeme sözleşmeleri, lisans sözleşmeleri ve daha fazlası gibi hemen hemen her şeyle ilgili olabilecek yasal olarak bağlayıcı bir sözleşmedir.

Çoğumuz sözleşmelerle uğraşmaya zaten biraz aşinayız; Elektrik faturalarımızın çoğu sözleşmelerdir, kullandığımız birçok hizmetin yanı sıra bankalarımız ve işverenlerimizle de sözleşmeler yaparız. Çünkü imzaladığımız tüm bu ‘kullanım koşulları’ sözleşmeleri aslında yasal olarak bağlayıcı sözleşmelerdir.

Akıllı sözleşme, yürütülmesine bağlı koşullarla birlikte blok zincirinde değişmez bir yazılım programı olarak var olan dijital bir sözleşmedir. Yani kripto para birimi çıkarmamız için gerekli olan kodlanmış protokoldür. Örneğin, A Takımı maçı kazanırsa Ali’ye bir ödeme yapın; B Takımı kazanırsa Veli’ye bir ödeme yapın. Maçın sonuçlarını manuel olarak girmek yerine, akıllı sözleşme, sonuç hakkında bilgi veren bir veri parçası tarafından doğrudan tetiklenir. Verileri aldıktan sonra akıllı sözleşme, genellikle ödeme şeklinde bir eylemi otomatik olarak gerçekleştirir.

Akıllı sözleşmeler, iş mantığını, muhtemelen şartlarına göre yürütüleceği olasılıklı bir durumdan, şartlarına göre yürütmeyi garanti eder. Yani sözleşmede ne yazıyorsa sadece ve kesin olarak onu uygular. Akıllı sözleşmelerin bu kadar güçlü sadece yazılı olan kurallara uymasının nedeni nedeni, merkezi olmayan, izinsiz, kurcalamaya dayanıklı ve her zaman çevrim içi blok zinciri ortamında çalışıyor olmalarıdır. Bu, sözleşmeye dayalı anlaşmaların tarafsız, merkezi olmayan bir ağ tarafından barındırıldığı ve olayların meydana gelmesiyle teknolojik olarak uygulandığı bir çerçeve oluşturur.

Akıllı Sözleşmeler Neden Değerlidir?

Akıllı sözleşmeler, mevcut dijital sözleşmelere göre çeşitli avantajlar sunar.

Güvenlik – Sözleşmeyi merkezi olmayan altyapı üzerinde yürütmek, merkezi bir saldırı noktası olmaması, rüşvet için merkezi bir aracı olmaması ve her iki tarafın veya merkezi bir yöneticinin sonuca müdahale etmesi için hiçbir mekanizma olmamasını sağlar. Kısaca kimse müdahale edemez.

Güvenilirlik – Sözleşme mantığının birden fazla bağımsız düğüm tarafından yedekli olarak işlenmesi ve doğrulanması, kullanıcılara güçlü manipülasyon direnci sağlar ve ağ çalışma süresi, sözleşmenin şartlarına göre her zaman zamanında yürütüleceğini garanti eder.

Adil – Anlaşmanın şartlarını barındırmak ve uygulamak için eşler arası tabanlı merkezi olmayan bir ağ kullanır.

Verimlilik – Sözleşmenin arka uç süreçlerinin (emanet, bakım, yürütme ve mutabakat) otomatikleştirilmesi, taraflardan hiçbirinin manuel verilerin girilmesini, karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmesini veya bir aracının işlemi gerçekleştirmesini beklemesi gerekmediği anlamına gelir. Yani sistem otomatikleştiği için verimlilik üst düzeye çıktığı anlamına gelmektedir.

Akıllı Sözleşmeler Nerelerde Kullanılabilir?

Akıllı sözleşmeler birçok alanı değiştirebilir. Akıllı sözleşmelerin en etkili olacağı birkaç endüstriyi vurgulayabiliriz:

• Finans
• Sigorta
• E-ticaret
• Denetim ve vergilendirme
• Seçimler

Akıllı Sözleşmelerin Dezavantajları

Gelecek vaat eden potansiyellerine rağmen, akıllı sözleşmelerin dezavantajları da vardır:

Düzenleme eksikliği: Uluslararası hukuk alanında “blockchain”, “akıllı sözleşme” ve “kripto para” kavramları düzenlemelerde (kanun) mevcut değildir.

Uygulama zorluğu: Akıllı sözleşmeleri gerçek dünyanın unsurlarıyla entegre etmek genellikle çok zaman, para ve çaba gerektirir.

Akıllı bir sözleşmeyi değiştirmenin imkansızlığı: Taraflar daha avantajlı bir anlaşmaya varırlarsa veya yeni faktörler ortaya çıkarsa, sözleşmeyi değiştiremezler. Bu nedenle, yeni blok zinciri platformları geliştirildikçe ek anlaşma seçeneklerinin uygulanması gerekiyor.

Özetleyecek olursak; Akıllı sözleşme, iki kişi arasında bilgisayar kodu biçiminde yapılan bir anlaşmadır. Blok zincirinde çalışırlar, bu nedenle genel bir veri tabanında saklanırlar ve değiştirilemezler.

               Akıllı bir sözleşmede gerçekleşen işlemler blok zinciri tarafından işlenir, bu da üçüncü bir taraf olmadan otomatik olarak gönderilebileceği anlamına gelir.

İşlemler yalnızca sözleşmedeki koşullar karşılandığında gerçekleşir – üçüncü taraf yoktur, bu nedenle güven sorunu yoktur.